علایم قطعی مرگ در صحنه

به منظور تشخیص مرگ قطعی بیمار درصحنه و تصمیم برای عدم شروع عملیات احیاء قلبـی- ریـوی وجـود تنها 5علامت زیر در مورد بیمار کافی نیست.

بلکه این علایم شامل:
غیر پاسخگو بودن بیمار - Unresponsiveness
آپنه و وقفه تنفسی - Apnea
( absence of a palpable pulse) فقدان نبضهای مرکزی و محیطی
گشادی دوطرفه و ثابت بودن مردمکها در واکنش به نور
( Bilaterally fixed, dilated pupils)
فقدان صداهای قلبی و عدم شنیده شدن آنها
(absence of audible heart sounds)

نکته: هیپوترمی شدید و مسمومیت با داروهایی مثل فنوباربیتال می تواند تمام علایم فوق را تقلید کند. بلکه باید علاوه بر وجود همگی علایم فوق، حداقل یکی از فاکتورهای همراه زیر وجود داشته باشد تا مرگ بیمار در صحنه قطعی شود.

بدیهی است تشخیص قطعی مرگ و دستور انجام یا عدم انجام CPRبـه عهـده پزشک میباشد.

این فاکتورها شامل:
( 1کبودی وابسته به جاذبه ) :Lividity (Livor Mortisکبودی وابسته به جاذبه به قرمز یـا ارغـوانی
شدن بخشهایی از بدن که نزدیک زمین قرار دارند اطلاق میشـود . ایـن امـر بـه دلیـل تجمـع خـون
درقسمتهای تحتانی بدن یا بافتهایی که نزدیک به زمین هستند، ایجاد میگردد. کبودی وابسته به جاذبـه در چند ساعت اولیه پس از مرگ رخ میدهد.

:HYPOSTASISدر این گونه موارد این عبارت ارجح تر است و به حالتی اطلاق می شود که نیروی
جاذبه بر روی خون ساکن اثر می گذ ردا و وقتی گلبولهای قرمز به سطوح تحتانی بدن برسند پوسـت بـه رنگ قرمز متمایل به آبی دیده می شود. رنگ آن بسته به میزان اکسیژناسیون خون و علت مرگ متغیر مـی باشد. این حالت در عرض نیم ساعت پس از مرگ شروع می شود ولی گفته می شود در افـرادی کـه در کمای عمیق هستند و نارسایی قلبی دارند قبل از مرگ نیز می تواند رخ دهد.در نوزادان، افراد پیر یا کـم خون می تواند ایجاد نشود.در ساعات اولیه با تغییر حسد هیپوستاز نیز می توانـد جابجـا شـود. ولـی در تعیین زمان گذشته از مرگ معیار کمک کنندهای نیست.

( 2جمود نعشی) :(Rigor Mortisجمود نعشی به معنای سفتی عضلات می باشد که بـسته بـه میـزان دمای محیط می تواند بعد از 3تا 6ساعت پس از مرگ ظاهر شود. در این حالت عضلات بدن منقبض شده، در همین حالت باقی میمانند. ابتدا در گروههای کوچک عضلانی مثل عضلات انگشتان، گردن و فک به علت اینکه مفاصل کوچک زودتر غیر متحرک می شوند ظاهر شده و به تدریج عضلات اندامها و لگن نیز منقبض میشوند. به طور متوسط جمود نعشی در عرض 6تا 12ساعت بـه حـداکثر میـزان خود می رسد.

  - 3آسیبهای شدید، انهدام و متلاشی شدن اعضای بدن که با ادامه حیات بیمار ناسـازگاری دارنـد. ایـن موارد شامل:

(Putertaction) ( یاDecomposition) تجزیه و فساد بافتهای بدن
فساد جسد و تخریب آن در زمانهای متغیری پس از مرگ می تواند ایجاد شود.در آب و هوای معتدل در یـک جسد که در سردخانه قرار ندارد انتظار میرود که در عرض سه روز شروع شده باشد. در آب و هوای گـرم و مرطوب و در بیماران سپتی سمی شروع آن می تواند زودتر باشد. اولین علامت معمولا پیدایش در یک چهارم تحتانی راست شکم می باشد.

(Decapitation) جداشدن سر
این واژه بدین معناست که سر از بدن جدا شده است و در چنین شرایطی هیچ شانسی برای نجات جان بیمـار وجود ندارد.

سوختن و خاکستر شدن بدن - Incineration
در مواردی که بدن بیمار در اثر سوختگیهای بسیار شدید تبدیل به خاکستر شده است و هـیچ شانـسی بـرای نجات جان بیمار وجود ندارد