دستورالعمل هماهنگی با عوامل انتظامی و قضایی و حفظ صحنه های جرم در انجام ماموریتها

با عنایت به اینکه کشف موراد مرتبط با جنایت ، قتل و ... ارتباط مستقیمی با شواهد و مستندات موجود در صحنه وقوع حادثه
دارد و از طرفی عوامل قضایی و انتظامی مرتبط تاکید موکدی بر تمیزی و حداقل دستکاری اینگونه صحنه ها دارند به دلیل
اهمیت ویژه ای که برای این موضوع در احقاق حق آسیب دیدگان و کشف حقایق در اینگونه صحنه ها مطرح است ، پیرو
دستورالعمل های پیشین ، دستورالعمل هماهنگی با عوامل انتظامی و قضایی و حفظ صحنه های جرم در طول فرایند انجام
ماموریت و مراقبتهای قبل ، حین و بعد از اعزام بازنگری و تدوین گردیده است تا متولیان امور خدمات فوریتهای پزشکی پیش
بیمارستانی ضمن اهتمام لازم بر نجات جان بیماران و مصدومین و برگزاری دوره های آموزشی و بازآموزی مرتبط با صحنه های جرم ، موارد مشکوک به ارتکاب جرم ، قتل ، مرگ مشکوک ، اقدام به خودکشی ، حلق آویز ، مسمومیت مشکوک ، نزاع خیابانی ، تصادفات جرحی و فوتی و سایر مصادیقی از این دست ، موارد زیر را به دقت مطالعه نموده و بر اساس آن در اینگونه موارد اقدام نمایند :
-1 کلیه درخواست های کمک در رابطه با موارد فوقالذکر اعم از مراجعه حضوری به پایگاه ، تماس با تلفن 115 ، تماس
مستقیم با پایگاه و یا هرنوع اطلاع یابی از این موارد، می بایست به دقت مورد توجه قرار گرفته و رسیدگی گردد.
-2 در تمامی موارد فوق اپراتور تلفن 115 ، به تماس گیرنده تاکید نماید که با تلفن 110 نیز تماس بگیرد و ضمنا در
توضیحات فرم اعزام " لزوم اطلاع عوامل انتظامی " درج و تاکید گردد، تا در مراحل بعدی اعزام اقدام توسط هریک از
صاحباین اجرای فرایند به نحو مقتضی صورت گیرد.
-3 اپراتور بیسیم 115 موظف است درتمامی موارد فوق همزمان با اعزام آمبولانس، مورد را بطور دقیق ازطریق بیسیم یا
تلفن، به اطلاع عوامل انتظامی برساند و ساعت تماس،کد، نام، نام خانوادگی و عنوان آن عامل انتظامی را در فرم ماموریت ثبت
نماید.
-4 درصورتیکه تکنسین های تیم اعزامی حضور پلیس را در صحنه موارد فوق، مشاهده ننمودند، موظفند در لحظه ورود به
صحنه، به مرکز ارتباطات جهت پیگیری حضور پلیس تاکید نمایند و مرکز ارتباطات بایستی بلافاصله مطابق بند فوق
درخواست اعزام عوامل انتظامی را به صحنه نماید .
-5 درصورت حضور پلیس درصحنه، تکنسین ها بایستی حضور پلیس را در فرم ماموریت ثبت نموده و به مرکز ارتباطات
نیز اطلاع دهند، ثبت حضور پلیس در صحنه می بایست دقیق باشد و حضور قبل یا بعد از ورود اورژانس 115 مشخص گردیده
و ساعت حضور ایشان نیز ثبت شود و حتی الامکان ضروری است کد عوامل انتظامی ، نام، نام خانوادگی ، نام پاسگاه انتظامی و کد خودرو انتظامی نیز ثبت گردد.
-6 در صورت تماس عوامل قضایی و انتظامی با مرکز ارتباطات برای کسب اطلاعات فوری، در جهت اقدام سریع در
دستگیری مجرمین ، ضروری است سرپرست کشیک مرکز ارتباطات با حفظ آرامش و اخلاق اداری ضمن سوال از نامبرده
درمورد کد، نام، نام خانوادگی، محل کار و عنوان وی، اطلاعات درخواستی را به دقت یادداشت نموده و به او اظهار نمایند که
اطلاعات مورد نیاز را در اسرع وقت بررسی نموده و با شماره پاسگاه انتظامی مربوط به محل کار وی، به سرعت تماس و
اطلاعات را خواهدداد و ایشان میتواند اطلاعات را از پاسگاه دریافت نماید.سپس بلافاصله اطلاعات درخواستی بررسی و بطور
کامل فقط با تماس از طرف مرکز ارتباطات در اختیار پاسگاه انتظامی قرار گیرد. بدیهی است قراردادن هرگونه اطلاعات قبل از بررسی ممنوع میباشد. ضمنا علاوه بر تهیه گزارش کتبی موارد بلافاصله به اطلاع مسؤل مرکز ارتباطات نیز برسد.

-7 درصورت اعزام اورژانس در موقعیتهای فوق، میبایست گزارش کاملی از اقدامات انجام شده توسط تکنسینها در دو
نسخه تهیه و نسخه اوّل آن را در صورت حضور عوامل انتظامی (پلیس) به ایشان تحویل و درغیر اینصورت به همراه تصویر فرم ماموریت به مرکز ارتباطات و فرماندهی عملیات اورژانس 115 ارسال نمایند ، نسخه دوم ضمیمه فرم ماموریت اصلی شود که بعدا به همراه همان فرم ، در بایگانی فرم های ماموریت اورژانس 115 ، نگهداری خواهد شد.
-8 ضمن عملیات امدادرسانی با در نظر گرفتن اولویت نجات جان بیماران و مصدومین حدالمقدور می بایست جهت حفظ
آثار باقی مانده در صحنه های جرم با رعایت نکات لازم اقدام گردد و از بهم ریخته شدن وسایل و لوازم موجود در صحنه جرم
بویژه اطراف جسد خودداری و سعی شود آثار بیولوژی حفظ گردد.
-9 درصورت نیاز به اقدام تهاجمی درمانی، مشخصات دقیق نوع و محل اقدام انجام شده، ایجاد برش، منفذ، کبودی، زخم،
تزریق و... ، بر روی بیماردر گزارش فوق ثبت و درج گردد . بطور مثال : ( تزریق وریدی و محل تزریق در ناحیه براکیال دست چپ صورت گرفته ، یا تزریق عضلانی و در عضله سرینی پای چپ بیمار صورت گرفته است. ) همچنین با استفاده از خودکارو یا ماژیک نسبت به کشیدن خطی در اطراف محل تزریق اقدام گردد تا تزریق های انجام شده توسط پرسنل اورژانس 115 ، از سایر تزریقهای انجام شده برروی بدن بیمار متمایز گردد تا سبب انحراف در تحقیات و بررسی ها تیم پزشکی قانونی و عوامل قضایی و انتظامی نگردد، تمامی موارد مذکور شفاها نیز به افسر ارشد انتظامی مستقر در محل توضیح داده شود.
-10 مرکز ارتباطات موظف است اطلاعات مورد نیاز قاضی محترم ویژه قتل را شامل تصویر فرم ماموریت پایگاه، تصویر کارت ماموریت مرکز ارتباطات ، گزارش تکنسین ها و گزارش سرپرست شیفت ارتباطات، به شماره تلفن [phone] درمشهد ، نمابر نماید، در شهرستان ها می بایست موضوع از هم اکنون با عوامل قضایی هماهنگ شود تا نسبت به شیوه اطلاع رسانی به ایشان آگاهی کامل کسب و اقدام مربوطه در موعد مقرر صورت گیرد.
-11 درصورت حضور عوامل انتظامی یا قضایی در مرکز ارتباطات یا پایگاهها ، ضمن تماس با مسول محترم حراست مجموعه مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی یا شهرستان مربوطه و حصول اطمینان از هویت ایشان با حفظ آرامش و اخلاق اداری اطلاعات درخواستی در اختیار آنها قرار گیرد. و در پایان گزارش کامل تهیه و به دفتر اداره اورژانس 115 یا مسول اورژانس شهرستان تحویل گردد و این گزارش از طریق رئیس اداره اورژانس 115 /مسول اورژانس شهرستان به دفتر حراست و دفتر اداره نظارت و ارزیابی عملکرد فوریتهای پزشکی جهت بررسی های آتی ارسال خواهد شد.
-12 از جابجایی بدون دلیل و غیرلازم جسد تا حد امکان خودداری شود و در صورتیکه جابجایی جسد جهت معاینه ، بررسی
و غیره، الزامی بوده است ، وضعیت اولیه قرار گرفتن جسد در گزارش به مامورین انتظامی قید گردد.
-13 از برجای گذاشتن ضایعات لوازم مصرفی در صحنه اصلی، مانند سرنگ ، دستکش ، باند ،گاز و غیره و هرگونه وسیله
دیگری که از خارج به صحنه وارد شده اکیداً خودداری گردد.
-14 در انجام اقدامات حتما از دستکش استفاده گردد و از پاک کردن و دست زدن به اشیاء و لوازمی که احتمال وجود آثار
انگشت بر روی آنها وجود دارد مانند آلت قتاله ، دست نوشته ، لیوان ، عینک و... اکیدا خودداری شود.
-15 در صورت محرز شدن فوت ، اظهار نظر پزشکی را به نظریه پزشکی قانونی موکول و از بیان زمان یا علت مرگ در
حضور بستگان قربانی و یا افراد غیر اکیدا خودداری شود.

-16 در صورتیکه محل حادثه در فضای باز و محوطه خاکی می باشد که آثار کفش و لاستیک وسائط نقلیه بر روی زمین
نقش بسته است سعی شود از یک مسیر بکر بعنوان تردد و نزدیک شدن به مصدوم یا جسد استفاده شود و مسیر این تردد در
گزارش اعلامی به عوامل انتظامی قید گردد .
-17 استفاده از وسایل موجود درصحنه مانند تلفنهمراه، تلفنثابت، رایانه و غیره که میتواند بعدا مورد استفاده عوامل
تحقیق صحنه جرم قرار گیرند و کشیدن سیگار و انداختن فیلتر سیگار و غیره اکیدا ممنوع است .
-18 در تمامی مراحل اقدامات در صحنه چنانچه عوامل انتظامی در صحنه حضور ندارند ، از همراهان و افرادیکه حاضر در
صحنه هستند بخواهید دور از صحنه قرار بگیرند و به چیزی دست نزده و چیزی را جابجا ننمایند.
-19 پس از انجام اقدامات مربوطه فوریتهای پزشکی در صحنه، چنانچه فوت فرد و عدم قابلیت نجات وی محرز گردید،
درصورتیکه عوامل انتظامی در صحنه حضور ندارند، تا زمان رسیدن عوامل انتظامی تا حد امکان و تا حدی که موجب بروز
آسیب به خود نگردد، از ورود همراهان و افراد متفرقه به صحنه جلوگیری شده و تلاش برای انجام تمامی موارد حفظ صحنه
جرم رعایت شود.

 

-20 نکات قابل توجه درمورد خودکشی ها، دگرکشی ها و فوتهای مشکوک که نیاز به اعلام به عوامل انتظامی و قضایی دارد
شامل موارد زیر است :
الف: خودکشی : که غالباً به روشهایی مانند ( حلق آویز، مسمومیت ،سقوط از بلندی ،خودسوزی، خودزنی و ...) صورت
می گیرد.
ب: اقدام به خودکشی: که در آن فرد اقدام به خودکشی نموده است ولی این اقدام منجر به فوت وی نشده است و فرد
هنوز زنده است.
ج: فوتهای مشکوک: مانند(فوت دراثراستفاده ازموادمخدر، غرقشدگی، گازگرفتگی با منوکسیدکربن، فوت افراد جوان
بدون سابقه بیماری و...)
د: قتل : با سلاح گرم یا سرد و یا وسایل دیگر.

-21 به جهت اینکه احتمال می رود موارد فوق آنچه که به نظر می رسد نباشند، ضروری است در تمام موارد فوق انشای
گزارش به نحوی صورت گیرد که احتمال بروز مورد را نشان دهد و نشانه ای از تشخیص یا تاکید نباشد، مثلا میتوان در
گزارش اینگونه درج نمود که " ...، مرحوم مرد جوان حدود 20 ساله که ظاهرا به نظر می رسد با طناب دار از چارچوب در
اقدام به خودکشی نموده است و ... " ، چرا که به عنوان مثال ممکن است موردی در وحله اول خودکشی به نظر برسد ولیکن
پس از بررسی های تکمیلی توسط عوامل ذیربط قضایی و انتظامی ، مشخص شود که مورد جنایتی بوده که سعی شده با
صحنه سازی یه شکل دیگری جلوه داده شود.

-22 اندیکاسیونهای اعزام فوری فرد یا افراد شامل هرگونه علائم حیات، عدم احراز مرگ قطعی و امید به زنده ماندن فرد
بوده و همزمان رعایت حداقل تغییرات در صحنه رعایت گردد.

-23 مسئول شیفت مرکز ارتباطات موظف است در تمامی موارد تماس های مربوطه فوق، ضمن هماهنگی با عوامل ذیربط؛
فرایند ماموریت را تا انتها ، پیگیری نموده و مورد را در گزارش روزانه مرکز ارتباطات ثبت نماید.

24 در تمامی مواردی حضور تیم اورژانس تا رسیدن و تحویل صحنه به عوامل انتظامی الزامی بوده و ترک صحنه، مجوز
قانونی ندارد، حضور در صحنه الزاما در همان مکان باید صورت گیرد و انتظار در آمبولانس درحالیکه صحنه در مکانی دیگر
قرار دارد و امکان ورود افراد متفرقه به آنجا وجود دارد مصداق ترک صحنه می باشد و مجوزی ندارد.

-25 صرفا در مواردیکه صحنه جنایت درحال وقوع است و امکان آسیب به کارکنان اورژانس 115 وجود دارد می بایست در
فاصله مطمئن از صحنه وقوع جرم و جنایت قرار گرفت تا امنیت صحنه توسط عوامل انتظامی برقرار گردد.

-26 چنانچه همراهان فرد فوت شده ای که ظاهرا فوت وی مشکوک است به هر علتی از ادامه همکاری با تیم آمبولانس
امتناع میورزد، یا به هر علتی ماموریت را خاتمه یافته بدانند، تیم اورژانس عواقب و خطرات احتمالی را مشروحا به همراهان
هشدار دهند و بایستی خود بیمار و همسر وی نسبت به ثبت مشخصات و انشای عدم تمایل و قبول کلیه مسئولیت های
مربوطه، در ذیل فرم ماموریت امضا و اثر انگشت ثبت نمایند در این شرایط موضوع می بایست به اطلاع مرکز ارتباطات یا
مسئول اورژانس شهرستان نیز برسد، و همزمان درخواست حضور عوامل انتظامی و ضابطین قضایی در جهت تدوین
صورتجلسه الزامی است و تحت هیچ شرایطی ترک صحنه توسط تیم اورژانس 115 جایز نیست، و چنانچه همراهان تیم
اورژانس را با توسل به زور از صحنه خارج نمودند ، تیم اورژانس باید ضمن ثبت ماوقع در نزدیکترین مکان نسبت به صحنه
مستقر شده و تا زمان رسیدن عوامل انتظامی و ضابطین قضایی در محل بمانند و مراتب را به اطلاع ایشان برسانند.

-27 چنانچه همراهان فرد فوت شده ای که ظاهرا فوت وی مشکوک است به هر علتی بر رفتن به بیمارستان اصرار و
پافشاری نماید، و علی رغم توضیح موضوع به همراهان ، تیم اورژانس مجبور به انتقال شد، ضمن اطلاع دادن به مرکز ارتباطات اورژانس و یا مسئول اورژانس شهرستان، مبنی بر اینکه با یک مورد فوت مشکوک مواجه شده ایم ، انتقال به بیمارستان را انجام خواهند داد و همزمان مرکز راتباطات یا مسئول اورژانس شهرستان، موضوع را به عوامل انتظامی و ضابطین قضایی اطلاع داده و نشانی ماموریت و بیمارستان انتقالی را اعلام می نمایند تا ایشان به آن بیمارستان و نشانی مذکور مراجعه نمایند، تیم اورژانس بعد از رسیدن به بیمارستان بایستی ضمن اعلام به مسول تحویل بیمارستان مقصد تا زمان رسیدن عوامل انتظامی و ضابطین قضایی در بیمارستان بمانند.

-28 در صورت وجود آلت قتاله، تشریح آن در فرم ماموریت و گزارش مربوطه الزامی بوده و ضمن انجام مراقبت های لازم تا
پایان فرایند ماموریت از دست زدن به آن خودداری گردد تا تحویل عوامل انتظامی گردد.

-29 در تمامی موارد چنانچه بیش از یک نفر فوت مشکوک وجود دارد هر نفر یک فرم ماموریت و گزارش مجزا ثبت و
تکمیل گردیده و در تمامی فرم ها بایستی مشخصات فرد، جنسیت و غیره الزاما درج گردد.

-30 درج مشخصات دقیق فرد و حدالامکان درج شماره ملی وی ، درج مشخصات دقیق سجلی وی و تطبیق مشخصات با
کارت ملی ایشان و تکمیل دقیق تمامی موارد مندرج در فرم ماموریت و شرح کامل ماوقع الزامی است، در مواردی که بیمار از
اتباع سایر کشورها می باشد درج شماره گذرنامه و نام کشور متبوع وی الزامی است.

-31 در تمامی فرم های ماموریت درج سوابق بیماری های قبلی فرد، داروهای مصرفی ، اعتیاد و استفاده از مواد افیونی و یا
تحت درمان بودن وی ، انجام تزریقات قبلی و مواردی از این دست الزامی است و ضروری است در زمان تحویل بیمار به تحویل گیرنده اعلام گردد.

2 چنانچه فرایند درمان با اقدامات دیگری قبل از رسیدن آمبولانس بوده و تیم آمبولانس شاهد انجام آن موارد نبوده تیم
آمبولانس صرفا جمله "بنا بر اظهار حاضرین در صحنه ، اقدامات ......... توسط ............. انجام شده است " در شرح ماموریت ذکر گردد و در صورتی که در اواسط فرایند درمان و اقداماتی که توسط سایرین در حال انجام است رسیده اند، ذکر دقیق مرحله
ای که تیم اورژانس وارد شده و اقدام به در دست گرفتن ادامه کار نموده دقیقا ذکر گردد.

-33 هرگونه معاینه بدنی بیمار صرفا در موارد لزوم و در حضور همراه و یا عوامل انتظامی صورت گیرد و اشاره به این مطلب در فرم ماموریت الزامی است.

-34 ارزیابی کامل علائم و نشته ها، ادرار ، مدفوع ، استفراغ، هرگونه ناهنجاری اندام ها، هرگونه مشاهدات غیرطبیعی و
مواردی از این دست، به دقت بررسی و ثبت گردد.
-35 کلیه موارد تماس با اورژانس 115 از مراکز انتظامی و قضایی همکاری لازم انجام گردد.
94 رئیس محترم مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی کشور در /10/ 401 د مورخ 12 / -36 مفاد نامه شماره 26686
خصوص انتخاب مرکز درمانی مقصد انتقال بیمار به اولین مرکز مناسب از نظر فاصله زمانی و مکانی (برای بیماران ناپایدار یا در حال احیا به نزدیکترین مرکز درمانی و برای سایر بیماران به مراکز دارای تخصص و بخش مورد نیاز) مد نظر خواهد بود.

-37 درخصوص افراد مصدوم که ترومایی محسوب میگردند، جهت تصمیمگیری در نحوه و مقصد انتقال ، دستورالعمل
ملاک عمل خواهد بود، بدیهی است انتقال اینگونه مصدومین نیز به ( Field Triage) تصمیم گیری و تریاژ در صحنه
نزدیکترین مرکز درمانی چنانچه در وضعیت ناپایدار و تهدیدکننده حیات بوده و یا در حال احیا باشند، مورد تاکید میباشد.

-38 تمامی کارکنان حوزه فوریتهای پزشکی اعم از پزشک، کارشناس، کاردان و تکنسین پایه و اپراتورها، حداقل یکبار در هر
دو سال نسبت به گذراندن دوره های آموزشی و بازآموزی مرتبط با صحنه های جرم اقدام نمایند.

-39 این دستورالعمل الزاما بایستی در مرکز ارتباطات ، تمامی پایگاهها و مراکز پیام توزیع گردیده و در اختیار کارکنان قرار
گرفته و کلیه کارکنان ضمن مطالعه دقیق موظف به اجرای کامل و صحیح آن می باشند.

-40 در شهرستانهای فاقد مرکز ارتباطات و مرکز پیام مستقل، وظایف مربوط به اپراتور تلفن و بیسیم این مراکز برعهده
تکنسین های کشیک پایگاه اورژانس مربوطه می باشد و کلیه گزارش ها بایستی به مدیریت شبکه آن شهرستان ارسال گردد.

-41 اطلاع دادن کلیه موارد مرگ مشکوک ، خودکشی و قتل به مرکز هدایت عملیات بحران دانشگاه پس از انجام
فرایندهای ماموریت حسب دستوالعمل های صادره قبلی الزامی است.